Reacties van weemoed en genegenheid kwamen er toen bekend werd dat de bondscoach uit de jaren ’70 Ben Krysik op 92-jarige leeftijd in Gotenburg was overleden. “Een super aardige man”, reageerde Kees Koomen die nog onder hem heeft getraind. Wim Knip, die tot voor kort nog contact onderhield, zegt: “Ben was een aimabele warme man, die niet alleen belangstelling had voor zijn spelers, maar ook voor de spelersvrouwen. Voor de wedstrijd ging hij ze allemaal even langs om een hand te geven. Ik heb alleen maar goede herinneringen aan Ben. Hij was een goede trainer en in de Poolse sportwereld is hij nog steeds een grote naam”.
Twee jaar geleden gingen Ad van der Velden, Wim Knip, Bert Reparon en Martin Fennema naar Warschau om daar de 90steverjaardag van Krysik te vieren. Met name Martin Fennema bleef nauwe contacten met de familie Krysik onderhouden.
Ben Krysik speelde zelf voordat hij trainer werd op hoog niveau bij het befaamde AZS Warschau. In 1965 werd hij benoemd tot bondscoach van de Poolse dames. Bij het EK 1967 won hij met die dames zilver en een jaar later op de Olympische Spelen van Mexico won het team brons.
In Nederland rommelde het toen als vanouds. Toenmalig bondscoach Hidde van der Ploeg werd ontslagen en Johan van der Haar mocht twee jaar lang als interim fungeren.
Bij de Nevobo werd besloten dat er een buitenlandse bondscoach moest komen. In die tijd was er maar één buitenland nl. het Oostblok. Contacten met de Roemeense, Tsjechische, Bulgaarse en Poolse bond leverden niets op. Totdat in de zomer van 1973 de Nevobo met de naam Ben Krysik kwam, toen trainer van de dames van Katowice.
De Bondsbestuurders lanceerden Krysik vol trots, maar hadden geen idee wat zo ’n bondscoach de hele dag moest doen. Dat wreekte zich vanaf Krysiks komst. De Pool wilde veel trainen, uren maken zoals hij dat in Polen gewend was. Maar in Nederland had men geen idee wat topsport inhield, namelijk een volledige dagtaak als sporter. Daar kwam bij dat net in die jaren de verschillende belangen tussen clubs en nationaal team door de opkomst van clubsponsors groter werden. In het boek Hoppa, 50 jaar volleybal in Nederland, stelt Chris Mast, dat Krysik niet op een slechter moment had kunnen komen. “Krysik wilde meer trainen, de spelers wilden meer geld”. Krysik werd er moedeloos van en vergeleek het opleiden van de Nederlandse volleyballers in Hoppa met een kind leren zwemmen dat maar een been en een arm heeft.
Er moest een cultuurverandering komen en Krysik zag dat met de oudere spelers niet gebeuren. Hij ging op zoek naar jong talent. Hij was namelijk overtuigd van de mogelijkheden om het Nederlands volleybal naar de internationale top te brengen. Hij vertelde wel eens: “ik heb meer dan 80.000 kilometer door Nederland gereden alleen om te zoeken naar jonge atletische jongens. Maar Ben Krysik was geen talenwonder. Hij sprak een beetje Duits maar vooral Pools. Het was daarom begrijpelijk, dat hij er verbaal niet in slaagde zijn argumenten overtuigend over te brengen. Uit alles bleek, dat zowel de Nevobo als de Poolse bond elkaar onvoldoende informatie hadden gegeven, waardoor Krysiks missie tot mislukken was gedoemd. Wim Knip herinnert zich nog diverse kreten. “Over Geralt Koolhaas, toen de langste speler bij Interlance/Zaan en nu vader van Nicole, zei hij: allen zijn populair, Koolhaas zijn populier”. En: “Verdedigen? Poepa bij vloer, klootzak moet bengelen”.
De spelers bleven een zwak voor hem houden. De spelverdeler Krystyna Ostromecka van het Poolse damesteam, waarmee Krysik succes had, omschreef hem eens als een echte vaderfiguur.” Een heel lieve man, maar toch ook een heel goede trainer, die echt om ons gaf. Hij was bereid best iets door de vingers te zien, als we iets uithaalden”. Veel Nederlandse internationals ondervonden die warmte kennelijk ook. Na twee jaar liep het contract met de Bond af. Maar Krysik voelde er weinig voor om weer in Polen – toen nog onder het communistische regime – te gaan wonen. Axel Hinze, sponsor en coach van Interlance Zaan voelde dat aan. Hij wist dat Krysik een goede trainer was en wetend dat zijn spelers hem graag mochten, haalde hij hem bij zijn club. In die tijd verwierf Krysik ook het Nederlanderschap. In 1980 haalde de Nevobo hem voor één jaar terug om samen met Peter Murphy het mannenteam te coachen. Maar opnieuw kon Nederland zich niet voor een eindtoernooi plaatsen. Teleurgesteld zocht Krysik zijn heil elders. Hij kreeg in Zweden een nieuwe kans in het volleybal en bleef daar tot zijn dood wonen.
De Poolse bond was hem uit het oog verloren, maar enkele jaren geleden maakte men dat goed, door Ben Krysik alsnog te onderscheiden met de eremedaille voor buitengewone verdiensten voor het Poolse volleybal.
Vorig jaar bezocht de toen al door een beroerte getroffen Krysik tweemaal een bijeenkomst van de Volaren. Daar genoot hij intens van de warme belangstelling van diverse oud-internationals. De laatste wedstrijd van het Nederlands mannenteam zag hij nog vorig jaar in Koog aan de Zaan.
Door Frits Suèr